Paragraaf Sociale monitor

De resultaten van het themaplan leveren een bijdrage aan het gezond en kansrijk opgroeien van jeugdigen. Dat betekent dat we er zijn voor kinderen en hun ouders op verschillende vlakken.  

Minder kinderen met ontwikkel- en taalachterstanden

In de gemeente Dronten willen we dat alle kinderen zich goed kunnen ontwikkelen. In de periode 0 t/m 5 jaar wordt de basis gelegd voor de rest van je leven. In deze periode is het van belang dat peuters een voorschoolse voorziening bezoeken om goed voorbereid aan het onderwijs te kunnen beginnen.

• De subsidieregeling tegemoetkoming kosten peuteropvang, VVE-peuteropvang en VVE-hele/halve dagopvang gemeente Dronten 2020 is vastgesteld. Momenteel is een Afwegingskader Gelijke Kansen Doelgroepkinderen in ontwikkeling met ondersteuning van Sardes. Dit geldt voor alle kinderen voorschools en voor het primair onderwijs. De term Gelijke Kansen komt in de plaats van de term Onderwijsachterstanden. De VVE en de realisering van een nieuw (open)peutersubsidiestelsel vormt een onderdeel hiervan. De planning is dat in juli 2021 de uitwerking hiervan gereed is;
• In 2020 is ingezet op de versterking binnen de bestaande samenwerking en voorzieningen en aan de hand daarvan te kijken of aanvullend aanbod nodig is in de vorm van een voorschoolse tussenvoorziening. De gerealiseerde versterking:
  • Uitbreiding Sterk Voorschools;
  • Uitbreiding inzet Integraal Ondersteuningsteam 0-5;
  • Coalitie Kansrijke Start (bekrachtigd op 19 november 2020).
• Voor het jaar 2020 zijn er met de JGZ GGD, als onderdeel van de plustaken, afspraken gemaakt over hun inzet op de scholen. De jeugdverpleegkundige is vaste deelnemer aan de basisteams op de scholen. Daarnaast zijn er, bovenop de uren binnen het basistakenpakket, uren zorgcoördinatie beschikbaar en voert de jeugdarts de aanpak van schoolverzuim door ziekte uit. Begin 2020 is de aanbesteding van preventieve jeugdhulp binnen de kinderopvang en de scholen afgerond;
• Op alle basisscholen zijn interprofessionele basisteams actief met het doel om leerlingen vroegtijdig en laagdrempelig de ondersteuning te bieden die zij nodig hebben. Ook tijdens de schoolsluiting door COVID-19 hebben de basisteams contact met elkaar gehouden om leerlingen en ouders binnen de mogelijkheden te ondersteunen. Het eerste schooljaar waarin er gewerkt wordt volgens de school als werkplaats is bijna ten einde. Komende maanden vindt er een evaluatie plaats van dit eerste jaar.

Kindcentrum

Er is een start gemaakt met de realisatie van een integraal kindcentrum. In het kindcentrum worden vijf scholen voor primair onderwijs, kinderopvang, GGD/Icare en Optisport gehuisvest in het centrum van Dronten. In november 2019 hebben de betrokken besturen een intentieovereenkomst getekend om hier samen vorm aan te gaan geven. Het college heeft 15 december 2020 besloten een “globale ruimtelijke en programmatische verkenning huisvesting primair onderwijs centrumgebied Dronten” vast te stellen waarin opdracht wordt gegeven voor een ruimtelijke en programmatische verkenning. De huidige accommodaties van het Almere College en het Ichthus College worden in deze verkenning meegenomen.

Nieuwbouw praktijkonderwijs en appartementen Hanzekwartier                      
Het college heeft in het najaar van 2018 opdracht gegeven tot een verkenning tot de bouw van een praktijkschool samen met 60 appartementen voor jongeren en kwetsbare doelgroepen bij het station in Dronten. Het betreft een samenwerking tussen het Almere College, OFW en de gemeente Dronten. Er wordt gewerkt aan een maatschappelijke en onderwijskundige opgave die bijdraagt aan de levendigheid van het stationsgebied en publieksgerichte voorzieningen. De nieuwbouw praktijkschool bevindt zich aan het eind van de definitiefase, waarvoor de financiering op korte termijn gerealiseerd zal gaan worden.

Minder kinderen maken gebruik van jeugdhulp en/of meer kinderen maken gebruik van een verschuiving van zwaardere naar lichtere hulp

Voor het realiseren van het minder inzetten van Jeugdhulp wordt het volgende nagestreefd:

• Groei gebruik preventieve voorzieningen/toename gebruik collectieve voorzieningen;
• Betere toegang tot de jeugdhulp;
• Verschuiving van individuele naar lichtere voorziening of groepsvoorziening;
• Verkorting periode gebruik jeugdhulp.

In 2020 zijn de Verordening Sociaal Domein en de nadere regels jeugdhulp vastgesteld. Met deze verordening, de nieuwe overeenkomst Preventie en de resultaatgerichte inkoop lokale jeugdhulp werken we aan de gewenste resultaten.

Verder hebben de volgende ontwikkelingen plaatsgevonden:

• In het plan Kansrijke start is de samenwerking tussen verloskundigen, kraamzorg en jeugdgezondheidszorg vastgelegd. We zijn gestart met het volledig in kaart brengen van het ondersteuningsaanbod in de voorliggende voorzieningen en lichte vormen van jeugdhulp. De visie is ook opgenomen in de nieuwe verordening en de nieuwe nadere regels Jeugdhulp 2020;
• Vanaf het tweede kwartaal 2020 kan kortdurende ondersteuning door de gids in het systeem worden geregistreerd. Zo krijgen we op termijn een beter beeld van de inzet van preventie en lichte ondersteuning. Ook hebben we met preventiepartners een start gemaakt om de inzet en resultaten op kortere en langere termijn beter te monitoren. Dit ontwikkelen we in 2021 verder, zodat we nieuwe keuzes kunnen maken bij de aanbesteding van preventie en jeugdhulp in 2022;
• De inzet van de jeugd GGZ is fors. Vandaar dat we de trajecten samen met GGZ aanbieders hebben doorontwikkeld. Per 1 januari 2021 zijn we gestart met de nieuwe trajecten. Ook zijn we in gesprek over de mogelijkheid een laagdrempelig GGZ groepsaanbod te realiseren. Dit aanbod helpt jongeren te oefenen wat ze hebben geleerd, zodat verdere inzet van GGZ voorkomen kan worden. Daarnaast kunnen kinderen van ouders met psychiatrische problematiek (KOPP) uit Dronten deelnemen aan groepsaanbod KOPP in Emmeloord. We onderzoeken de behoefte om dit ook in Dronten aan te gaan bieden.

Minder kinderen groeien in armoede op

Het gebruik van de minimavoorzieningen neemt toe. Hierbij gaat het om alle kinderen van 3 tot 18 jaar, die onderdeel zijn van een gezin waarbij de toegankelijkheidsbijdrage door de gemeente is toegekend. Steeds meer maatschappelijke partners zoeken verbinding met elkaar om te komen tot een sluitend netwerk van voorzieningen voor inwoners met een minimuminkomen. In 2020 zijn vier trainingen minimaregelingen gegeven aan maatschappelijke partners en vrijwilligers. Daarnaast zijn er trainingen stress sensitief werken georganiseerd. De inzet van de netwerkregisseur is in 2020 voortgezet en dat geldt ook voor het aanvragen van subsidies voor en uitvoering van het Beste idee van Dronten.

Meer ouders kunnen zelfstandig voor hun kinderen zorgen

In 2020 zijn 2 nieuwe gespecialiseerde gezinshuizen gestart in Flevoland. De aanbieder ontwikkelt samen met ervaringsdeskundigen een aanbod voor extra ondersteuning. Doel van dit aanbod is het voorkomen dat pleegkinderen uit het pleeggezin geplaatst worden en nazorg leveren.

Er is een project- en gespreksleider aangesteld die inwoners en professionals faciliteert om samen een plan te maken en zoveel mogelijk met eigen oplossingen te komen. Om de situatie en vraag in kaart te brengen, maken gidsen met de inwoner een verklarende analyse. Zo kunnen we de noodzaak tot zorg en de zwaarte daarvan zo goed mogelijk inschatten.

Regionaal werken we met Flevolandse gemeenten en 3 zorgpartijen samen op het gebied van jeugdhulp met verblijf. Inhoudelijk en financieel zijn in 2020 uitdagingen ontstaan. Er wordt onderzocht welke consequenties dit met zich meebrengt. Hierover moet in 2021 duidelijkheid zijn. Uitgangspunt hierbij is dat we regionaal intensief blijven samenwerken om de transformatie in de jeugdhulp samen vorm te geven.     

Om ouders en kinderen te ondersteunen in echtscheidingssituaties, hebben we in 2020 samen met de Raad voor de kinderbescherming en andere partners ouderschapsbijeenkomsten georganiseerd. Helaas konden deze bijeenkomsten niet doorgaan door COVID-19. We hebben gezocht naar mogelijkheden om de bijeenkomsten online te laten plaatsvinden. Waarschijnlijk zullen we hier in het eerste kwartaal van 2021 mee starten. Verder werken we samen met de rechtbank, zorgaanbieders en betrokkenen om de uniforme aanpak bij echtscheiding te evalueren en door te ontwikkelen. In 2021 organiseren we voorlichtingsbijeenkomsten voor de regio en jeugdhulpaanbieders, waarna we het actieplan verder ontwikkelen. Gidsen krijgen handvatten hoe om te gaan met scheidingsvraagstukken. Doel is om de ouders zoveel mogelijk verantwoordelijk te laten zijn, zowel inhoudelijk als financieel.  

Kwetsbare jongeren beter op weg helpen zelfstandig te wonen

Vanuit de middelen van het collegeprogramma is de subsidie voor Woonstart in 2020 toegekend. Woonstart heeft aangetoond meerwaarde te hebben en de intentie is om dit voort te zetten in 2021 en 2022. Met De Meerpaal wordt gekeken welke acties uitgezet kunnen worden om het netwerk van ouders en jongeren te versterken. De werkwijze rond Plan 18 is aangepast en wordt opgenomen in de standaard werkwijze van de gidsen. Plan 18 en de werkwijze daaromheen is ook opgenomen in de Nadere regels Jeugdhulp 2020.

Er is een Pilot praktijkleren opgezet door het Regionaal Werkbedrijf Flevoland (RWF)/Flevoland Werkt! De gemeente Dronten en onderwijspartners sluiten daarbij aan.

Samen met GGZ Centraal is de GGD momenteel in gesprek om aan te sluiten bij het landelijk traject vanuit 113online voor het opzetten van een community suïcidepreventie. Lokaal is door een gecontracteerde aanbieder een groepsaanbod voor jongeren met klachten van somberheid ontwikkeld. Er is een bijeenkomst gepland met partners over een aanbod rondom het gebruik van sociale media. Al deze activiteiten zijn vanwege COVID-19 op een laag pitje gezet. We verwachten dit in 2021 weer op te pakken.

Over schooljaar 2019/2020 heeft 1,53% van alle jongeren in de leeftijd van 12 tot 23 jaar in Dronten de school verlaten zonder startkwalificatie. Dit is iets lager dan het landelijke percentage (1,72% van de startpopulatie). Van 2016 tot en met 2019 zagen we een toename in het percentage schoolverlaters, maar in 2020 is het sterk gedaald. Landelijk zien we veel aandacht voor dit thema, in 2021 wil de Rijksoverheid maximaal 20.000 voortijdige schoolverlaters.

Gegevens 2020 zijn nog niet beschikbaar. Als we voor jongeren hindernissen constateren die de weg naar zelfstandigheid ernstig belemmeren, werken we aan oplossingen. Onder meer door maatwerk mogelijk te maken binnen Woonstart. De afspraken die in 2019 zijn gemaakt met de woningbouw om huisvestingsmogelijkheden voor jongeren binnen de gemeente Dronten komende jaren te verruimen zijn voortgezet in 2020.

Bovengenoemde cijfers gaan telkens over de eerste helft van het jaar in verband met de beschikbaarheid van de data. Om kinderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen, is een aantal maatregelen genomen. We hebben op niveau van Flevoland afspraken met de familierechter gemaakt tijdig aanbod te leveren bij complexe echtscheidingen. Er is nieuw aanbod ontwikkeld (zowel preventief als curatief). Daarnaast hebben we lokaal een omdenkoverleg onder extern voorzitterschap. Dit overleg wordt ingezet als een uithuisplaatsing overwogen wordt. De cijfers vanaf de tweede helft van het jaar laten een stijging zien.We blijven samen met de uitvoerende organisatie de oorzaken van toename onderzoeken en zoeken naar mogelijkheden om hierop invloed uit te oefenen.

Hierbij gaat het om alle kinderen van 3 tot 18 jaar die onderdeel zijn van een gezin waarbij de toegankelijkheidsbijdrage door de gemeente is toegekend. Steeds meer maatschappelijke partners zoeken verbinding met elkaar om te komen tot een sluitend netwerk van voorzieningen voor inwoners met een minimuminkomen. In 2020 zijn vier trainingen minimaregelingen gegeven aan maatschappelijke partners en vrijwilligers. Daarnaast zijn trainingen stress-sensitief werken georganiseerd. De inzet van de netwerkregisseur is in 2020 voortgezet en dat geldt ook voor het aanvragen van subsidies voor en uitvoering van het Beste idee van Dronten.

De cijfers laten zien dat er per unieke jeugdige minder iets minder is uitgegeven. Voor het realiseren van het minder inzetten van Jeugdhulp wordt nagestreefd: groei van gebruik preventieve voorzieningen, betere toegang tot de jeugdhulp, verschuiving naar lichtere voorzieningen en verkorting periode gebruik jeugdhulp. Voor een inhoudelijke toelichting op de ondernomen activiteiten verwijzen we naar de algemene toelichting op dit thema.